Đảm bảo thông tin kịp thời phục vụ quản lý hoạt động khoa học và công nghệ tỉnh Vĩnh Long

Thông tin là nhu cầu cơ bản không thể thiếu của mọi người, mọi tổ chức, mọi quốc gia, đặc biệt trong bối cảnh hội nhập và sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin hiện nay. Với một nước đang phát triển như Việt Nam thì vai trò của thông tin lại càng được xem trọng và trở thành tài sản, sức mạnh, yếu tố quyết định sự tiến bộ của xã hội. Trong đó, thông tin khoa học và công nghệ (KH&CN) giữ vai trò then chốt, là động lực phát triển kinh tế - xã hội cũng như phục vụ vùng nông thôn trong mục tiêu xây dựng nông thôn mới.

Theo Điều 3 Nghị định số 11/2014/NĐ-CP ngày 18/02/2014 của Chính phủ về hoạt động thông tin KH&CN định nghĩa: “Thông tin KH&CN là dữ liệu, dữ kiện, số liệu, tin tức được tạo ra trong các hoạt động KH&CN, đổi mới sáng tạo”. Trong quan điểm phát triển công tác thông tin KH&CN, Đảng và Nhà nước ta nêu rõ tri thức là sức mạnh, thông tin KH&CN là quyền lực cho phát triển nhanh, bền vững đất nước. Đầu tư vào công tác thông tin, thư viện và thống kê KH&CN là đầu tư phát triển, đầu tư cho hôm nay và cho mai sau của đất nước.

Nhận thức rõ vị trí, vai trò và tầm quan trọng của công tác thông tin, thống kê, thư viện KH&CN trong phục vụ quản lý hoạt động KH&CN của tỉnh, trong những năm qua, Trung tâm Thông tin và Thống kê khoa học và công nghệ đã bám sát chức năng, nhiệm vụ được giao thực hiện tốt công tác thông tin, thống kê, thư viện KH&CN đảm bảo thông tin kịp thời phục vụ quản lý hoạt động KH&CN.

Kết quả phục vụ quản lý hoạt động KH&CN năm 2022

- Về công tác phổ biến, cung cấp thông tin KH&CN: đây là nhiệm vụ trọng tâm nhằm phản ánh kịp thời hoạt động KH&CN địa phương; cung cấp thông tin về thành tựu KH&CN, kết quả nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ; thông tin các nhiệm vụ KH&CN (đề tài, dự án) đang tiến hành, đã nghiệm thu và triển khai ứng dụng; các văn bản quy phạm pháp luật và chỉ đạo điều hành, thủ tục hành chính trong lĩnh vực KH&CN; thông tin khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo; các thông tin KH&CN khác phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh… Do đó, công tác phổ biến, cung cấp thông tin KH&CN luôn được quan tâm, chú trọng nâng cao chất lượng, đa dạng hình thức và phương thức; phát hành nhiều loại ấn phẩm thông tin KH&CN ở cả hai dạng bản in và bản điện tử trên website Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Vĩnh Long; tham gia trưng bày sản phẩm thành tựu KH&CN của địa phương, phổ biến thông tin KH&CN, kết nối cung-cầu tại các hội nghị, hội thảo, techmart, techfest...

Năm 2022, phát hành dạng bản in và điện tử 04 số Bản tin KH&CN với tổng cộng 62 bài viết; phát hành điện tử 12 số Bản tin chọn lọc phục vụ cơ sở với tổng cộng 152 bài viết; đăng tải lại trên website Sở 48 số Bản tin khởi nghiệp đổi mới sáng tạo (do Cục Thông tin KH&CN quốc gia phát hành) với tổng cộng gần 300 bài viết; cập nhật lên website Sở 220 lượt tin, bài viết, văn bản pháp luật, thủ tục hành chính; tham gia trưng bày giới thiệu sản phẩm kết nối cung-cầu tại Ngày hội Du lịch tỉnh Vĩnh Long lần thứ II năm 2022… Qua đó, đã phổ biến thông tin KH&CN một cách kịp thời, phong phú, đa dạng góp phần giúp công tác quản lý hoạt động KH&CN ngày càng hiệu lực, hiệu quả.

Điều 3 Luật KH&CN năm 2013: Nhiệm vụ KH&CN là những vấn đề KH&CN cần được giải quyết để đáp ứng yêu cầu thực tiễn phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, phát triển KH&CN.

- Về phát triển nguồn tin KH&CN, thư viện KH&CN: được quan tâm và thường xuyên thực hiện nhằm cập nhật cơ sở dữ liệu (CSDL), phát triển nguồn tin KH&CN ngày càng phong phú và đa dạng phục vụ yêu cầu quản lý hoạt động KH&CN cũng như nhu cầu của người dùng tin về nghiên cứu khoa học, giảng dạy, học tập, sản xuất, đời sống… góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội tỉnh nhà nói riêng và cả nước nói chung.

Trong năm, đã cập nhật vào CSDL Hệ thống thông tin KH&CN quốc gia của Bộ Khoa học và Công nghệ (sti.vista.gov.vn) và CSDL của tỉnh Vĩnh Long (thongtinkhcn.vinhlong.gov.vn) trên 38 nhiệm vụ KH&CN đã nghiệm thu và đang tiến hành. Song song đó, thư viện điện tử KH&CN cũng thường xuyên cập nhật CSDL, phát triển nguồn tin hằng năm phục vụ nhu cầu ngày càng cao của độc giả cũng như chuyển giao cho 119 Điểm mô hình cung cấp thông tin tiến bộ KH&CN tại các xã trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long, trong đó có các xã nông thôn mới (hiện nay, 72 mô hình còn hoạt động, 47 mô hình bị hỏng máy tính đang chờ khắc phục)…

STT

Nguồn tin KH&CN

Số lượng biểu ghi

01

Nhiệm vụ KH&CN đã nghiệm thu và đang thực hiện của tỉnh Vĩnh Long được cập nhật vào CSDL Hệ thống thông tin KH&CN quốc gia (47.757 biểu ghi cả nước)

327

02

Nhiệm vụ KH&CN được cập nhật vào CSDL của tỉnh Vĩnh Long

4.417

03

CSDL kết quả nghiên cứu khoa học khác

2.516

04

CSDL luận án tiến sĩ

9.834

05

CSDL tài liệu, sách KH&CN được số hóa

68.000

06

CSDL đầu sách, báo, tạp chí KH&CN các loại

1.000

07

CSDL công nghệ tổng hợp

53.700

08

CSDL kỹ thuật nông nghiệp

3.117

09

CSDL tiêu chuẩn Việt Nam

1.560

10

CSDL phim KH&CN, sở hữu trí tuệ và cuộc sống

4.370

- Về công tác thống kê KH&CN; thu thập, đăng ký, lưu giữ và công bố thông tin về nhiệm vụ KH&CN: được xem là nhiệm vụ quan trọng giúp Sở Khoa học và Công nghệ quản lý hiệu quả các nhiệm vụ KH&CN theo quy định tại Thông tư số 14/2014/TT-BKHCN ngày 11/6/2014 của Bộ Khoa học và Công nghệ quy định về việc thu thập, đăng ký, lưu giữ và công bố thông tin về nhiệm vụ KH&CN; là thủ tục hành chính duy nhất do Trung tâm Thông tin và Thống kê khoa học và công nghệ thực hiện, cũng là đầu mối tại địa phương giúp Bộ Khoa học và Công nghệ cập nhật CSDL Hệ thống thông tin KH&CN quốc gia, thống kê KH&CN.

Với nguồn tin KH&CN phong phú, đa dạng, CSDL nhiệm vụ KH&CN (đã nghiệm thu và đang tiến hành) lưu giữ ngày càng lớn, đây là cơ sở quan trọng tham mưu Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Vĩnh Long cũng như một số tỉnh khu vực đồng bằng sông Cửu Long thực hiện xác định nhiệm vụ KH&CN: hỗ trợ rà soát sự trùng lặp trên 50 nhiệm vụ KH&CN các tỉnh Vĩnh Long, An Giang, Tiền Giang, Long An, Đồng Tháp, Bạc Liêu, Cà Mau... Bên cạnh đó, thực hiện đầu mối thống kê KH&CN quốc gia, nghiệm thu 15 phiếu Điều tra nghiên cứu và phát triển năm 2022; báo cáo ứng dụng kết quả nhiệm vụ KH&CN hàng quý và năm với tổng số 142 nhiệm vụ (55 nhiệm vụ cấp tỉnh, 87 nhiệm vụ cấp cơ sở) đã giúp lãnh đạo ngành KH&CN nắm bắt kịp thời tình hình đầu tư cho nghiên cứu và phát triển, việc triển khai ứng dụng kết quả các nhiệm vụ KH&CN sau khi nghiệm thu, từ đó, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý hoạt động KH&CN, đồng thời, đây sẽ là cơ sở quan trọng tham mưu lãnh đạo cấp trên trong triển khai thực hiện các nhiệm vụ KH&CN trong giai đoạn tiếp theo.

Một số vấn đề cần hoàn thiện trong thời gian tới

Bên cạnh những kết quả đạt được, việc phục vụ quản lý hoạt động KH&CN của Trung tâm Thông tin và Thống kê khoa học và công nghệ vẫn còn một số vấn đề cần hoàn thiện trong thời gian tới: thông tin KH&CN phản ánh các hoạt động KH&CN địa phương đôi lúc chưa đảm bảo tính thời sự, nội dung chưa thể hiện hết những kết quả nổi bật của ngành, đặc biệt các hoạt động KH&CN cấp huyện; thông tin, hoạt động liên quan đến khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo còn nhiều hạn chế; việc báo cáo tình hình ứng dụng kết quả nhiệm vụ KH&CN phần lớn chưa được chủ nhiệm, cơ quan chủ trì cũng như cơ quan được giao ứng dụng quan tâm thực hiện; website Sở chưa xây dựng chức năng phục vụ công bố thông tin chi tiết nhiệm vụ KH&CN đang tiến hành cũng như thông tin ứng dụng kết quả nhiệm vụ KH&CN…

Phải nói rằng, năm 2022, mặc dù đứng trước những khó khăn nhất định nhưng Trung tâm Thông tin và Thống kê khoa học và công nghệ bằng sự đoàn kết, nỗ lực hết mình đã thực hiện thắng lợi nhiệm vụ được giao; đảm bảo thông tin kịp thời phục vụ quản lý hoạt động KH&CN. Trong những năm tiếp theo, Trung tâm cố gắng khắc phục, hoàn thiện những vấn đề còn tồn tại:

(1) Nâng cao kỹ năng viết tin, bài, mở rộng mạng lưới cộng tác viên nhằm phản ánh kịp thời hoạt động của ngành, chú trọng hoạt động KH&CN cấp huyện;

(2) Đẩy mạnh thông tin, hoạt động kết nối cung-cầu và các hoạt động KH&CN khác liên quan đến khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo;

(3) Tham mưu thực hiện báo cáo tình hình ứng dụng kết quả nhiệm vụ KH&CN trên cơ sở chấp hành nghiêm quy định tại Thông tư số 14/2014/TT-KHCN ngày 11/6/2014 của Bộ Khoa học và Công nghệ;

(4) Xây dựng chức năng công bố thông tin chi tiết nhiệm vụ KH&CN đang tiến hành và thông tin tình hình ứng dụng kết quả nhiệm vụ KH&CN sau nghiệm thu;

(5) Tiếp tục đổi mới, sáng tạo trong công tác thông tin, thống kê, thư viện KH&CN.

Với những kết quả đạt được cùng với việc phát huy, tận dụng tiềm năng, thế mạnh, thực hiện hiệu quả giải pháp đề ra, tin tưởng rằng, công tác thông tin, thống kê, thư viện KH&CN và đổi mới sáng tạo sẽ tiếp tục nâng cao chất lượng phục vụ, gặt hái nhiều thành quả hơn nữa trong những năm tiếp theo. Qua đó, đảm bảo thông tin chính xác, kịp thời phục vụ quản lý hoạt động KH&CN tỉnh nhà ngày càng hiệu lực, hiệu quả, góp phần quan trọng vào sự nghiệp phát triển ngành KH&CN nói riêng và phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Vĩnh Long nói chung trong tình hình mới./.

Nguyễn Thanh Sang